Kararlarımız duygusal mı?

Mantık ve Duygu arasında bir yerde

Normal bir insanın günde yaklaşık olarak 35.000 karar aldığı tahmin ediliyor! Bu kararlar, büyük hayat değişikliklerinden "Bugün ne giymeliyim?" ya da "Kahve mi çay mı içsem?" gibi küçük ve rutin seçimlere kadar uzanıyor. Beynimiz bir nevi "otomatik pilot" modunda çalışarak birçok küçük kararı farkında bile olmadan hızlıca alıyor.

Kararlarımız Mantıklı mı Yoksa Duygusal mı?

Karar verme süreci, hayatımızın her alanında karşılaştığımız bir durum. Günlük yaşamdan iş dünyasına, ilişkilerden kişisel gelişime kadar her alanda kararlar alıyoruz. 

Peki, bu kararlar mantıklı mı yoksa duygusal mı? Bu sorunun cevabı, bireyin kişisel özelliklerine, deneyimlerine ve içinde bulunduğu duruma göre değişiyor elbet.

Mantıklı Kararlar

Mantıklı kararlar, genellikle analitik düşünme ve objektif değerlendirme sonucunda alınıyor. Bu tür kararlar, verilerin ve bilgilerin dikkatlice incelenmesi, olasılıkların değerlendirilmesi ve en uygun sonucun seçilmesi olarak tanımlanabilir. Mantıklı kararlar, genellikle uzun vadeli faydalar sağlar ve riskleri minimize eder. Örneğin, bir yatırım kararı verirken piyasa analizleri yapmak, geçmiş verileri incelemek ve uzman görüşlerine başvurmak mantıklı bir yaklaşımdır. Bununla birlikte, tam tarif edemediği halde iyi olacağına inanarak yapılan yatırım, ön seziler ile pazarı okuma gibi durumları da çevremizde gözlemleyebiliyoruz.

Duygusal Kararlar

Duygusal kararlar ise, bireyin hislerine ve içgüdülerine dayanıyor. Bu tür kararlar, anlık duygusal tepkiler ve kişisel değerler doğrultusunda alınıyor. Duygusal kararların, bazen mantıklı kararların sağlayamayacağı tatmin ve mutluluğu getirebiliyor. Kalbe giden yol her daim önemi demek ki ☺️

Bir arkadaşınıza yardım etmek için planlarınızı değiştirmek veya sevdiğiniz bir hobiyi sürdürmek için zaman ayırmak, duygusal kararlara örnek olabilir.

Denge yine önemli

Karar verme sürecinde mantık ve duyguların dengelenmesi, en sağlıklı sonuçları elde etmenin anahtarı oluyor. 

Mantıklı düşünme, riskleri ve olasılıkları değerlendirirken, duygusal zeka ise empati kurma, motivasyon sağlama ve kişisel tatmin gibi unsurları göz önünde bulunduruyor. Bu dengeyi sağlamak için, karar verirken hem mantıklı hem de duygusal faktörleri dikkate almak önemli. Örneğin, bir iş teklifini değerlendirirken maaş ve kariyer fırsatlarını göz önünde bulundurmanın yanı sıra, işin size sağlayacağı mutluluk ve tatmin duygusunu da düşünerek karar alıyoruz.  

Karar Verme Süreci 

Karar verirken kullandığımız dayanaklar, kararlarımızın mantıklı mı yoksa duygusal mı olduğunu belirliyor. Bir yandan veriler ve bilgiler, diğer yandan kişisel deneyimler ve duygular. Hayat gibi yine denge gözetmek bizlere daha iyi geliyor. 

Örneğin, bir sağlık kararı verirken doktor tavsiyeleri ve tıbbi veriler nesnel dayanaklar sunarken, kişisel sağlık geçmişimiz ve hisleriniz öznel dayanaklar sağlar.

Özetle beynimiz, karar verirken iki temel sistem kullanıyor;

1-Mantıksal Karar Alma (Analitik Yaklaşım)

Bu yaklaşımda, bireyler mantığa ve verilere dayalı analizler yapar. Örneğin, avantajları ve dezavantajları değerlendirmek, uzun vadeli sonuçları düşünmek ve objektif bir şekilde plan yapmak mantıksal karar alma sürecine girer.

İş veya finans gibi konularda, risk ve ödül gibi faktörlerin önemli olduğu durumlarda mantıksal kararlar genelde daha belirleyici olur.

2-Duygusal Karar Alma (Sezgisel Yaklaşım)

Bu tür kararlar, bireyin duygularına ve sezgilerine dayanır. Örneğin, bir kişiyi ya da bir durumu nasıl hissettiğinize göre hızlıca karar vermek duygusal bir süreçtir. Biraz kimya, biraz elektri☺️

Aile, ilişkiler veya acil bir kriz gibi insana dokunan konularda genelde duygusal yaklaşım baskın gelir.

Genellikle insanlar, duygusal ve mantıksal süreçleri birleştirir. Örneğin, önemli bir kariyer kararı verirken hem iş imkanlarını (mantıksal) hem de bu işi ne kadar seveceğimizi (duygusal) göz önünde bulundururuz. Dengeyi sağlamak, daha sağlıklı ve tatmin edici kararlar almanıza yardımcı olabilir.

Öğrendiğimden beri hep aklımda olan bir söz vardır: kararları duygusal alır ve onlara mantıklı gerekçeler buluruz. 

Bu söz; bir çok kararımda, arkasında biraz daha fazla duygunun olduğunu fark etmeme vesiledir. ☺️

Siz karar alırken genelde hangi tarafa yöneldiğinizi düşünüyorsunuz? 

Duygu ve mantık dengesinde bireyler olarak farklıyken, gruplarda ortak kararlara ulaşmakta  hangi faktörler etkili oluyor? 

#ortakkarar

#duyguvemantık

Sağlıcakla kalın 🌸🍃